Menu główne:
Zapaść i szok
Należy psu zdjąć obrożę, sprawdzić wygląd i kolor dziąseł (blade niemal białe są oznaką odpływającej krwi i problemów), otworzyć i oczyścić z ewentualnych ciał obcych i płynów pysk, wyciągnąć język, a następnie ułożyć go na prawym boku (u psów nieprzytomnych sprawdzić tętno i odruch oddychania w razie braku podjąć reanimację). Pies powinien mieć spokój i ciszę. Jeśli przyczyną szoku i zapaści nie jest udar cieplny pies powinien być również okryty. Należy spróbować zapewnić lepszy dopływ krwi do narządów wewnętrznych, jeżeli zmiana pozycji nie powoduje bólu należy ułożyć psa tak, aby tylna część jego ciała znajdowała się wyżej (można podłożyć np. poduszki, zrolowany ręczni, koc, kurtkę). Pies nie powinien leżeć na jednym boku dłużej niż 10 -
Udar
Przede wszystkim psa trzeba przenieść w zacienione i w miarę chłodne oraz przewiewne miejsce. Psa uwięzionego w zamkniętym samochodzie wyeksponowanym na działanie słońca należy z niego, jak najszybciej wyciągnąć.
Jak pomóc:
-
-
-
-
-
Zatrucia poprzez drogi oddechowe
Najczęściej spotykane to zatrucia dymem i dwutlenkiem węgla. Tlenek węgla (CO) jest bezwonnym , bezbarwnym i niedrażniącym gazem, o silnych właściwościach toksycznych. Z wdychanym powietrzem dostaje się on do płuc, a stamtąd do krwi, gdzie blokuje hemoglobinę (białko, które jest odpowiedzialne za transport tlenu w organizmie. Konsekwencją jest niedotlenienie narządów wewnętrznych, w szczególności serca i mózgu.
Objawy: senność, osłabienie, apatia, zaburzenia koordynacji, drgawki , jasno-
Zatrucia drogą pokarmową
Jeśli stwierdzisz, że Twój pies zjadł, połknął lub wypił substancję niebezpieczną i uległ zatruciu, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem i zawieźć go do lecznicy weterynaryjnej !. Jeśli to możliwe zabierając, ze sobą to, co mogło spowodować zatrucie, co znacznie przyspieszy obranie przez lekarza odpowiedniej drogi ratowania psa. Jednym ze sposobów pomocy psu jest wywoływanie wymiotów.
Istnieją jednak przeciwwskazania do ich wywołania:
-
-
-
-
-
Pamiętaj również, że wywołanie wymiotów u psa ma sens tylko wtedy, gdy nastąpi zaraz po połknięciu trucizny. Jeśli zatem nie ma ww. przeciwwskazań możesz wywołać wymioty stosując jeden z następujących sposobów:
-
-
-
-
-
Natychmiast udaj się z psem do lekarza weterynarii.
Zatrucia poprzez skórę
Zatrucia kontaktowe poprzez skórę zdarzają się dużo rzadziej, nie mniej jednak, jeśli twój pies wykazuje, objawy opisane wyżej lub masz pewność , że doszło do zatrucia na skutek kontaktu zewnętrznego z trującą substancją należy zapewnić dopływ świeżego powietrza, przemyć miejsca ewentualnego skażenia wodą z mydłem , przepłukać oczy roztworem soli fizjologicznej i natychmiast zabrać psa do lekarza weterynarii. U psów z zaburzeniami oddychania wdrożyć adekwatną do sytuacji reanimację.
Użądlenia i ukąszenia przez mrówki , osy i pszczoły
Użądlone miejsce może swędzieć i boleć, jednak po kilku dniach objawy samoistnie mijają. W przypadku zaobserwowania widocznego żądła w ciele psa należy je umiejętnie i ostrożnie wyciągnąć np.: za pomocą pincety -
Pęknięcie kości
Jeśli wskutek wypadku doszło do pęknięcia kości i powstania szczeliny, ale okostna pozostała nienaruszona, mówimy wtedy o złamaniu niezupełnym. Dotyczy ono zwykle kości długich i objawia się silną bolesnością, opuchlizną oraz mniejszą sprawnością kończyny. Ten typ złamania goi się stosunkowo szybko -
Psu należy zapewnić spokój, ograniczyć ruch i nie podawać środków przeciwbólowych -
Złamanie zamknięte i otwarte
W przypadku, gdy, przerwana została ciągłość struktury kości , ale nie doszło do uszkodzenia mięśni i skóry mamy do czynienia ze złamaniem zupełnym zamkniętym. Kończyna uszkodzona ma wyraźnie zmieniony -
O złamaniu otwartym mówimy, gdy uszkodzona kość przebija tkanki miękkie i skórę, a jej fragmenty widoczne są na zewnątrz. Dochodzi tu dodatkowe niebezpieczeństwo zanieczyszczenia, a w konsekwencji zakażeń bakteryjnych.
Pierwsza pomoc w wypadku złamania zamkniętego polega na unieruchomieniu kończyny, czyli usztywnieniu dwóch sąsiadujących z nim stawów, by nie dopuścić do uszkodzenia tkanek miękkich i do powstania złamania otwartego. Jeśli jednak już do niego doszło, powstałą ranę należy zdezynfekować i założyć opatrunek -
Jeśli jest to podramię czy podudzie, to by unieruchomić kończynę można wykorzystać linijkę , długi patyk, złożoną kilkakrotnie sztywną gazetę, tekturę itp., do którego za pomocą bandaża mocujemy delikatnie kończynę. Takie prowizoryczne usztywnienie mocujemy następnie kawałkiem, jakiegokolwiek paska dostępnego materiału (chustka, apaszka, szalik, sznurek, nawet foliowa reklamówka).
Pamiętać należy, aby nigdy samemu nie próbować nastawiać złamanej kończyny!. W każdym przypadku po udzieleniu wstępnej pomocy należy skontaktować się z lekarzem weterynarii.
Utonięcie
Jeśli znajdziesz psa nieprzytomnego w wodzie, musisz go stamtąd natychmiast wyciągnąć , po czym trzymać za tylne nogi wiszącego głową w dół, tak aby oczyścić płuca z wody. Następnie należy położyć psa na boku, wyciągnąć mu język z pyska i oczyścić wnętrze pyska z wydzielin, aby mógł swobodnie oddychać. Jeśli pies nie oddycha samodzielnie należy w zależności od okoliczności wdrożyć reanimację (masaż serca i sztuczne oddychanie opisane wyżej). Jeśli pies nie może sam wydostać się z wody należy mu pomóc wrzucając do wody, coś na czym będzie się mógł zaczepić i na czym będzie można go do brzegu doholować (np.: koło ratunkowe na lince), wskakiwanie do rwącej rzeki jest w tym przypadku mocno nierozsądne -
Ciało obce w gardle
Ciało obce może zablokować krtań, powodując poważne utrudnienia w oddychaniu. W przypadku całkowitego zablokowania krtani zazwyczaj w krótkim czasie dochodzi do śmierci przez uduszenie. Dlatego bardzo ważne jest błyskawiczne usunięcie ciała obcego z gardła zwierzęcia. Pies z tkwiącym w gardle ciałem obcym jest mocno zaniepokojony, obolały, wykazuje silny ślinotok. Otwieramy mu pysk i delikatnie, powoli staramy się palcami wyjąć obcy przedmiot. W przypadku trudności możemy pomóc sobie pesetą, trzonkiem od łyżki, ale pod warunkiem zachowania maksymalnej ostrożności.
Jeśli mamy do czynienia z psem małym i nie możemy dosięgnąć ciała obcego można jeszcze próbować usunąć je w następujący sposób: należy chwycić psa za tylne nogi podnieść do góry nogami i energicznie potrząsnąć, jeśli możemy liczyć na pomoc drugiej osoby, to dodatkowo oklepanie pleców w trakcie potrząsania może pomóc usunąć przedmiot.
Jeśli mamy do czynienia z psem dużym i nie możemy dosięgnąć ciała obcego można jeszcze próbować usunąć je w następujący sposób: należy położyć psa na podłodze na boku, położyć dłonie tuż za łokciem na klatce piersiowej i energicznie ucisnąć kilkakrotnie przesuwając delikatnie dłonie do przodu, aż do wykrztuszenia przedmiotu.
Nie wolno usuwać tkwiącego przedmiotu na siłę, chyba że istnieje niebezpieczeństwo natychmiastowego uduszenia się psa. Jeżeli napotkamy na duże trudności z usunięciem ciała obcego, konieczna jest natychmiastowa pomoc lekarza weterynarii.
Odwodnienie
To stan, w którym zawartość wody w organizmie spada poniżej wartości niezbędnej do jego prawidłowego funkcjonowania . Do najczęściej spotykanych przyczyn odwodnienia organizmu należą: biegunka, wymioty i wysoka gorączka. Jest ono szczególnie niebezpieczne dla szczeniąt.
Objawy:
-
-
-
W przypadku podejrzenia odwodnienia należy natychmiast skontaktować się z lekarzem weterynarii.
Ukąszenie przez jadowitego gada (żmiję)
W przypadku pokąsania psa przez żmiję trzeba , jak najszybciej założyć opaskę uciskową powyżej miejsca ukąszenia. Jeśli to możliwe, miejsce ukąszenia obkładamy lodem lub zimnymi okładami. Natychmiast należy zgłosić się do lekarza weterynarii, który poda surowicę, leki wspomagające i opatrzy miejsce pokąsania.
Ukąszenie przez pająka (występujące na terenie Polski)
Duże pająki z mocnymi chelicerami (np. pająki wodne i bagienne, krzyżaki -
Poparzenia -
Najważniejszą czynnością jest zahamowanie działania czynnika powodującego oparzenie (w przypadku ognia należy go natychmiast zdusić np.: za pomocą narzuconego na psa koca , w przypadku gorącej wody (garnek z gotującym sie płynem, czajnik itp.) należy natychmiast odizolować psa od tego czynnika. Poparzone miejsca trzeba natychmiast przemyć i ochłodzić zimną wodą. Jeśli to możliwe, obłożyć oparzenia lodem.
W przypadku lekkich poparzeń:
-
-
-
-
Po opanowaniu sytuacji i udzieleniu pierwszej pomocy niezwłocznie udać się z psem do lekarza weterynarii.
Oparzenia wywołane środkami chemicznymi
Pierwszym krokiem podczas udzielania pierwszej pomocy psu, który uległ poparzeniu substancją chemiczną jest szybkie pozbycie się z powierzchni tkanki żrącej substancji chemicznej. Im szybciej się tego dokona, tym jej następstwa będą mniej szkodliwe. Należy więc przemywać powierzchnię skóry, do momentu zmycia substancji szkodliwej z jej powierzchni. Staramy się zneutralizować działanie substancji żrącej, czyli zastosować odpowiednio dobrane substancje.
przy poparzeniu kwasem:
-
przy poparzeniu zasadą:
-
Następnie należy założyć opatrunek jałowy, w celu ochrony tkanki przez uszkodzeniem mechanicznym, i zabrać natychmiast psa do lekarza weterynarii
Porażenia prądem
W przypadku porażenia prądem w pierwszej kolejności należy odciąć źródło zasilania. W przypadku utraty przytomności przywracamy psu oddech stosując sztuczne oddychanie w/g sposobu opisanego wyżej. Odsłonięte miejsca ewentualnego poparzenia ochłodzić . Natychmiast skontaktować się z lekarzem weterynarii.
Oparzenia słoneczne
Najczęściej są skutkiem długotrwałej ekspozycji psa na działanie słońca, a konkretnie na promienie UVB widma światła słonecznego (szczególnie rasy bezwłose, krótkowłose o jasnej maści, jak również wrażliwe miejsca np. nos, końcówki uszu). Jedynym skutecznym sposobem na ochronę psa przed tego rodzaju oparzeniami jest ograniczenie przebywania psa na terenach nasłonecznionych w godzinach najsilniejszego oddziaływania słońca, wybieranie się na spacery bardzo wczesnym rankiem lub wieczorem, kiedy siła działania słońca jest znacznie mniejsza. Psy bezwłose powinny być dodatkowo zabezpieczone odpowiednimi kremami zawierającymi filtr UV. Miejsca zmienione zdezynfekować, ochłodzić i zasięgnąć porady lekarza.
Krwotok
Objawy krwotoku wewnętrznego to min.: powiększenie obrysu brzucha i pogłębiające się osłabienie , bladość błon śluzowych i duszności. W przypadku wystąpienia krwotoku wewnętrznego i rany wewnętrznej to jedyną pomoc jaka można psu zapewnić to natychmiastowe wezwanie lekarza weterynarii.
Krwawienia zewnętrzne najczęściej są spowodowane poprzez powstanie rany otwartej w skutek działania czynnika mechanicznego. W przypadku wystąpienia silnego krwotoku należy odnaleźć miejsce krwawienia. Przyłożyć kompres z zimnej wody i gazy na ranę. Założyć opatrunek uciskowy rozkładając ucisk bandaża tak, aby nie spowodował zahamowania dopływu krwi np.: do kończyn. Opaska uciskowa może znajdować się na kończynie do 2 godzin. I jak najszybciej zabrać psa do lekarza weterynarii.
Wychłodzenie
najczęściej dotyczy psów, które przebywały choć przez chwilę w lodowatej wodzie, były pozostawione na cały dzień i noc mokre od deszczu na dworze w wietrzny lub mroźny dzień. Na wychłodzenia najbardziej narażone są psy bezwłose, o krótkiej sierści pozbawionej podszerska oraz szczenięta, psy stare i osłabione. W przypadku podejrzenia wychłodzenia należy zmierzyć psu temperaturę, jeśli spadła znacznie poniżej normy należy szybko osuszyć psa i rozgrzać go poprzez nakrycie ciepłym kocem i podanie do picia letniego (nie gorącego!) napoju lub jedzenia. Natychmiast skontaktować się z lekarzem weterynarii .
Odmrożenia
powstają w skutek długotrwałej ekspozycji psa na działanie niskich temperatur . Szczególnie narażone na odmrożenia są te części ciała, które mają ubogą tkankę tłuszczową znajdującą się pod warstwą skóry (kończyny, uszy, końcówki ogonów, u samców również jądra). Przy odmrożeniu skóra zmienia zabarwienie, w stanach zaawansowanych mogą tworzyć się pęcherze , odmrożeniom towarzyszy również ból.
Rozróżniamy następujące stopnie odmrożeń:
Stopień I -
Stopień II -
Stopień III -
W przypadku podejrzenia odmrożenia należy zabezpieczyć jałowym opatrunkiem ewentualne rany lub pęcherze , okryć psa kocem, przenieść w cieplejsze miejsce i niezwłocznie udać się do lekarza weterynarii.
Hipotermia
stan zagrożenia życia objawiający się oprócz za niskiej ciepłoty ciała również dreszczami, dezorientacją, utratą przytomności, płytkim oddechem, powstających na skutek wystawienia psa na długotrwałe działanie niskich temperatur, co powoduje spadek temperatury ciała poniżej normy. Postępować należy podobnie, jak przy odmrożeniach i jak najszybciej zabrać psa do weterynarza.
Napad drgawek
Przyczyn drgawek może być bardzo dużo. Najczęstszą przyczyną napadów jest padaczka, ale podobne objawy mogą towarzyszyć chorobom serca, wątroby, cukrzycy, czy zatruciom, a w przypadku małych szczeniąt mogą być również efektem zarobaczenia -